Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Rousage
Rhododendron ferrugineum
Ericaceae
Àutri noum : Bourgenc, Rousàgi, Labruìssa, Bouis-fèr.
Noms en français : Rhododendron ferrugineux, Laurier-rose des Alpes.
Descripcioun :Lou rousage, apela peréu bourgenc pèr li gavot, es un aubret que vèn bèn sus li terraire safrous de mountagno i raro di darriés aubre. I'a pas pèr s'engana.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr l'ome coume li bèsti (fedo, cabro, abiho..). Li fueio secado fan susa, pissa, luchon contro lou mau d'os e proun enca. Li flour soun emplegado en Souisso pèr alesti la "tisano dóu maien", emé de flour d'erbo-de-la-pato, de pensèio-dis-Aup e peréu de brout de serento.
Port : Aubret
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhododendron
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Roucas
- Bos clar
- Trescamp
- Terraire safrous
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Éuropenco-Ouèst
Ref. sc. : Rhododendron ferrugineum L., 1753